miércoles, 29 de agosto de 2007

Historia dunha penuria

O outro día decidín viaxar ata un lugar moi coñecido da xeografía galega e vislumbrar unha das maiores catástrofes que a raza humana provocou en Galicia, unha das historias máis tristes da natureza galega, española e europea. Fálovos da fervenza do Ézaro.

"O río Xallas discorre entre o monte Pindo ata a súa desembocadura no océano Atlántico. A través de valados de granito, o río percorre un traxecto espectacular ata o límite entre os concellos de Dumbría e Carnota, punto no que se deixa caer parabólicamente ata o océano formando unha maravillosa fervenza de máis de cen metros de altura." Este é o texto que debería poñer se a visitase con 40 anos menos dos que teño. Pero enton deberíalle anos á vida, e daquela nin sequera era proxecto.

O texto que teño que escribir é: "O río Xallas discorre entre o monte Pindo para morrer xusto antes de chegar ó océano Atlántico. A través de tuberías de ferro, o río percorre un traxecto lamentable ata o límite entre os concellos de Dumbría e Carnota, punto no que xa non cae parabólicamente ata océano. A fervenza que existeu duns cen metros de altura, desaparece da visión do pobo galego".

Iste é o precio do progreso, demasiado caro para os nosos ollos.

O Xallas é o único río de todo o continente europeo que desemboca nunha fervenza. Nin Danubio, nin Volga, nin Sena. E matámolo.

Aquí tendes un par de fotos de cómo se encontra nestes momentos. Nesta primeira, móstrase o coadoiro, o burato de máis de 15 metros de profundidade onde caía a fervenza, e que agora únicamente está para que miren para él.



Nestoutra toma, parte do monte Pindo no lado esquerdo do río, onde se pode apreciar os valados de granito polos que "teoricamente" debería discurrir o río.



Asegúrovos que é o único río que naceu dúas veces: a primeira non a coñezo, penso que fai miles de millóns de anos, e a segunda en Agosto do ano 2000, cando se presentóu un novo concepto de atracción turística: desembocadura "on the time". Nesta última, asistíu como matrona o xa ex-presidente (por sorte) da Xunta de Galicia, Manuel Fraga (non merece o de Don). Incrible.

Batindo tódolos récords de ríos do estilo "O primeiro río que...", o Xallas é o unico río que desemboca por horas. Sí, sí... o que ledes. A central de Novo Castrelo (Ferroatlántica) ábrea ós sábados de 23:00 a 23:30. E con lucerío! Se é que só falta un chiringuito, un cubata na man e música "jaus". Mirade, mirade... Nesta toma, a presa está aberta un pouquiño para os turistas (eu entre eles, dame vergoña...)



Unha pena: o río vive cando está aberta, vénse as correntes chocar contra as pedras. Ata estiven a punto de ir ó coche e botarlle a culleriña, que pensei que ata había troitas. Pero parece morto cando a fervenza non está aberta. Vede a toma seguinte, feita unha hora e media antes da apertura da presa. Fixádevos: unha paisaxe tétrica, lúgubre, un entorno morto. Aquí non vivirían nin cucarachas nin ratas.



Unha das cousas que máis tristeza da: os tubos de ferro do outro lado do río. É que nin sequera se dignaron en tapalos!!!! Está todo feito unha pena: ferros, formigón, cables,.... Ten coña o asunto...

¿Tapalos? ¿E para qué?

Como dicía Celso Emilio Ferreiro, no seu libro "Cimeterio privado", no poema adicado ó piloto do Enola Gay:

"Camiñante, cuspe eiquí"

3 comentarios:

Josiño dijo...

Este é un deses sitios que quería ir velo, e agora xa está a cousa un pouco chunga. Prepárate.
En calquera outra parte de Europa non farían nada disto, aínda que supuxese un pulo económico para a zona pois máis aló dos Pirineos hai moita máis conciencia ecolóxica. Hai que falar co autor de "Galicia en cen prodixios" que vaia buscando outro para completar as novas edicións pois eiquí non interesa conservar algo único en Europa. Mañá paréceme que teñen pensado botar toda a madeira a baixo do Courel, pois ten o bosque de faias máis occidental de Europa. Os acantilados máis altos de Europa están en Galicia, se lle sacamos o granito coma en Porriño podemos aumentar os quilómetros de praias.
Que Finisterre é o punto máis occidental do continente, pois dinamitámolo e dámoslle o privilexio ós portugueses. Estarán pensando en derrubar a catedral de Santiago para facer o aparcadoiro máis polémico de Europa ou sacarlle as pedras á muralla de Lugo para que a xente non teña mareos. Meu deus a onde imos parar. E que a xente non se fai oir. Eiquí queren facer unha autovía e ven o AVE pero A VER se tiran para diante como queren. Nin de coña. Que por estes lares como comezes sen a aprobación da maioría igual levas un trancazo polo lombo, que por onde vai, cría becho.
O igual que algunhas presas se están a derrubar, hai que facer presión para que o único río de Europa que desemboca nunha fervenza, e será dos poucos do mundo, volva o seu cauce e todos poidan apreciar a súa fermosura sen pedir vez para unha hora concreta. Xa é unha carallada non poder ver a praia das catedrais por mor da marea, pero claro isto xa é obra da natureza.

Josiño dijo...

¿ONDE ESTÁ O VIDEO HOMENAXE?

Alex dijo...

na web, http://pescaengaliza.blogspot.com/2007/08/3000-visitas-e-seguimos-sumando.html

hai un vínculo que pon "Que as troitas che acompañen!" Abreo!